گام‌هایی اساسی برای هدف‌گذاری مؤثر

اگر می‌خواهید رؤیاهای‌تان به واقعیت بپیوندد و اهداف‌تان تضمین‌شده و قابل دسترسی باشد، این مقاله را خوانده و اصول آن‌را به‌طور دقیق در زندگی‌تان به‌کار بگیرید.


اگر می‌خواهید رؤیاهای‌تان به واقعیت بپیوندد و اهداف‌تان تضمین‌شده و قابل دسترسی باشد، این مقاله را خوانده و اصول آن‌را به‌طور دقیق در زندگی‌تان به‌کار بگیرید چراکه شما را یاری می‌کند تا اهداف خود را به‌نحوی تعیین کنید که تردیدی در رسیدن به آن‌ها نداشته باشید.



1- هدف‌های خود را دقیق و روشن بیان کنید

اگر قصد دارید اهداف ماه آینده، شش ماه آینده یا سال آینده‌ی خود را تعیین کنید، باید آن‌ها را صریح و روشن مطرح کنید. تنها گفتن «می‌خواهم در شش‌ماه آینده پیشرفت کنم.»، کافی نیست چون این پیشرفت را در کدام زمینه می‌خواهید؟

اهداف، به شما این فرصت را می‌دهد که بتوانید میزان پیشرفت خود را به‌خوبی بسنجید و حساب امتیازات خود را نگاه‌دارید. برای مثال، «یکی از اهداف من، سلامت جسم و تناسب اندام است. می‌خواهم وزن 116کیلوگرمی خود را به حدود 80کیلوگرم کاهش دهم.» این نمونه، هدفی روشن و دقیق است و جزئیات آن، قابل اندازه‌گیری و سنجش می‌باشد زیرا کافی‌ست هر روز روی ترازو قرارگرفته و وزن خود را اندازه بگیرم اما اگر قصد دارید رابطه‌ی خود را با همسر، دوست یا همکارتان، بهبود بخشید، به کدام ابزار سنجش روی خواهید آورد؟ در این‌جا ابزارسنج خود را باید هوشیارانه تعیین کنید. برای نمونه می‌توانید میزان و کیفیت وقتی را که با فرد مورد نظر صرف‌می‌کنید، به‌عنوان پارامتری برای سنجش پیشرفت خود به‌کار گیرید و فراموش نکنید که هرچه به‌ شرح جزئیات بیش‌تری بپردازید، پیشرفت به‌سوی هدف را عملی‌تر کرده‌اید.



2- انگیزه‌ی هدف‌های‌تان را مشخص کنید

تنها اهدافی قابل دسترسی‌اند که انگیزه‌ای برای رسیدن به آن‌ها وجود داشته باشد. انگیزه، نیروی محرکه‌ی لازم را برای رسیدن به این اهداف به‌وجود می‌آورد. بعضی اهداف مانند اهداف ورزشی، در خود شور و هیجانی دارند اما برای برخی اهداف دیگر مانند کاهش وزن، هیچ‌گونه انگیزه‌ای وجود ندارد زیرا چگونه می‌توان از خوردن انواع غذاها و شیرینی‌های خوشمزه دوری جست و در همان حال، شور و هیجان هم داشت؟ در چنین شرایطی‌ست که باید برای خود، نوعی پاداش تعیین کنید و به این‌ترتیب، کشش لازم را به‌وجود آورید. من، هرگاه با رعایت رژیم غذایی، توفیقی در کاهش وزن به‌دست می‌آورم و در مسیر تندرستی گام‌برمی‌دارم، به‌عنوان پاداش، چند ساعتی را به بازی گلف یا بسکتبال اختصاص می‌دهم یا چند روزی را مرخصی می‌گیرم و همراه با همسرم، به گشت‌وگذار می‌پردازم.



3- در انتخاب هدف‌ها، واقع‌بین باشید

اهدافی را برای خود درنظر بگیرید که دسترسی به آن‌ها امکان‌پذیر باشد. برای مثال اگر در زمینه‌ی فروش فعالیت دارید و هدفی را برای خود انتخاب می‌کنید که موفق‌ترین فروشندگان نیز تاکنون به آن نرسیده‌اند، در انتخاب هدف، واقع‌بینی به‌خرج نداده‌اید. بنابراین، بهترین الگو برای یک هدف واقع‌بینانه، آن است که نه‌تنها سهل‌الوصول نباشد بلکه به‌نسبت مشکل هم باشد تا ضمن ایجاد کشش لازم، از حدود توانایی شخص تجاوز نکند.



4- هدف‌های عمده و اساسی زندگی خود را تعیین کنید

نباید برای هر مورد کوچک در زندگی، هدفی تعیین کنید، بلکه باید افکار خود را روی رسیدن به چند هدف عمده متمرکز کنید. اگر شمار هدف‌های‌تان زیاد است، باید مهم‌ترین آن‌ها را که تأثیر حیاتی بر وضعیت زندگی‌تان دارند، برگزینید، به‌طوری‌که در پایان سال وقتی به راه سپری‌شده‌ی خود می‌نگرید، احساس رضایت کنید. اگر هدف‌های کوچک و بزرگ بسیاری را پیش‌رو داشته باشید، در نیمه‌ی ‌راه، درمانده و ناتوان می‌شوید و از حرکت بازمی‌مانید. فراموش نکنید که توان شما، محدود است و هدف‌های بسیار، توان بی‌پایان می‌خواهد که در کسی موجود نیست.

«چارلی گارفیلد» که در زمینه‌ی افزایش کارآیی، تحقیقات فراوانی نموده، می‌گوید یکی از تفاوت‌های عمده بین افراد پرتوانی که عملکرد کامل دارند، با افراد معمولی، آن است که آنان خروارها هدف برای خود نمی‌تراشند، بلکه فقط به چند هدف اکتفا کرده و می‌کوشند تا به آن‌ها برسند.



5- هدف‌ها باید قابل پی‌گیری باشند

هدف‌هایی را برگزینید که بتوانید پیشرفت به‌سوی آن‌ها را به‌طور دقیق و اصولی دنبال کنید. فراموش نکنید که سنجش دقیق میزان پیشرفت به‌سوی هدف، صبحانه‌ی قهرمانان است. بنابراین اگر قصد دارید وزن خود را کاهش دهید، نمودار یا جدولی را تهیه کرده و روند کاهش وزن‌تان را در مدت زمان معین روی آن پی‌‌بگیرید. اگر در جهت بهبود رابطه‌ای قدم‌برمی‌دارید، باید شمار دفعات دیدار با فرد مورد نظر و هم‌چنین احساس خود را پس از هر ملاقات، روی کاغذی بنگارید، حتی می‌توانید برای سنجش بهبود روابط خود با آن شخص، ارقام 1 تا 10 را به‌عنوان امتیاز قائل شوید.

اهمیت پی‌گیری دقیق هدف، در این است که اگر از مسیر درست خارج شوید و یا تعهد خود را به بوته‌ی فراموشی بسپارید، پیش از آن‌که فرصت‌ها را از دست بدهید، به شما هشدار می‌دهد تا در وضعیت خود، تجدیدنظر کنید.

اغلب مشاهده می‌شود که بسیاری از مردم در شروع سال، اهدافی را برای خود برمی‌گزینند و روی کاغذ می‌آورند اما آن‌را در پوشه‌ای بایگانی کرده و تا پایان سال نیز به آن مراجعه نمی‌کنند. وقتی هدفی را برمی‌گزینید، باید با استفاده از یک جدول زمان‌بندی‌شده، مدام آن‌را وارسی کنید و از آخرین وضعیتش باخبر باشید. به این‌ترتیب، اگر پیشرفتی به‌سوی خود مشاهده کنید، احساس رضایت و خرسندی خواهید کرد و خودبه‌خود به ادامه‌ی راه ترغیب می‌شوید و هرگاه به بی‌راهه کشانده شوید، خود را به مسیر درست، هدایت خواهید کرد.


مجله شادکامی و موفقیت، جبار کریم‌زاده
منبع: «سیری در کمال فردی» «کنت بلانکارد»
ا